Szacowana liczba osób chorych na cukrzycę w Polsce to aż 3 miliony. Z tego aż 1/3 nie została jeszcze zdiagnozowana. Liczne badania pokazują, że jest to jedna z najszybciej rozwijających się chorób niezakaźnych. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na cukrzycę chorują 442 miliony dorosłych osób na całym świecie. Szacuje się, że do 2030 roku liczba ta osiągnie 520 milionów, co oznacza wzrost o 17%.

Cukrzyca może prowadzi do powikłań, takich jak ślepota, zawały serca, udary mózgu, niewydolność nerek, a nawet amputacje kończyn dolnych. To czyni cukrzycę chorobą niebezpieczną, w skrajnych przypadkach śmiertelną.

Niestety jej leczenie jest uciążliwe na poziomie codziennego funkcjonowania. Tu nie ma prostych rozwiązań w stylu „podać tabletkę”. U chorych na cukrzycę typu 1 i w najcięższych przypadkach typu 2 konieczne jest częste monitorowanie poziomu glukozy we krwi i codzienne wstrzykiwanie insuliny, aby uniknąć ryzyka hipo- i hiperglikemii.

Czy jednak chorzy na cukrzycę są na zawsze skazani na takie trudy? Przyjrzyjmy się aktualnym trendom w poszukiwaniu nowych rozwiązań dla diabetyków:

Nieinwazyjne monitorowanie poziomu glukozy dzięki innowacyjnym technologiom

Wykorzystanie różnych rodzajów promieniowania elektromagnetycznego umożliwia zdalny pomiar stężenia glukozy we krwi, punktowy lub ciągły, bez konieczności ukłucia.

W Polsce dostępny jest na przykład FreeStyle Libre – innowacyjny system do monitorowania glikemii. Wystarczy zbliżyć czytnik do sensora noszonego na tylnej stronie ramienia, aby w 1 sekundę, bezboleśnie, dyskretnie i bez nakłuwania opuszków palca zmierzyć poziom cukru. Sensor automatycznie mierzy i zapisuje poziomy glikemii. Wystarczy raz na 8 godzin przyłożyć czytnik do sensora, aby dowiedzieć się jak kształtował się poziom cukru przez całą dobę, również w nocy.

Podobnie działa Dexcom G6, dzięki któremu można bez nakłuwania opuszków palców kontrolować glikemię w czasie rzeczywistym. To daje możliwość ustawienia alarmów, które ostrzegają pacjenta przed hipo- i hiperglikemią.

Całodobowe monitorowanie glikemii to niewątpliwy przełom w samokontroli cukrzycy. Dzięki temu łatwiej kontrolować poziom glukozy także u dzieci, co jest szczególnie istotnie, kiedy przebywają nie pod bezpośrednią opieką rodziców tylko w szkołach czy przedszkolach.

Inteligentna insulina, która reaguje na wzrost stężenia glukozy we krwi

Inteligentna insulina to rodzaj insuliny, która ma pozostawać we krwi przez długi czas, ale uaktywnia się, gdy wzrasta stężenie glukozy we krwi. Takie rozwiązanie sprawiłoby, że monitorowanie stężenia glukozy we krwi stałoby się zbędne, znacznie upraszczając codzienne życie pacjentów z cukrzycą.

Są dwie potencjalne drogi do uzyskania takiego rozwiązania: opracowanie cząsteczki insuliny zmodyfikowanej chemicznie w taki sposób, aby reagowała na glukozę, lub zamknięcie insuliny w materiale reagującym na glukozę. Badania w tym obszarze prowadzą między innymi Juvenile Diabetes Research Foundation (JDRF), czy firmy Thermalin Diabetes, Glycostasis, Ziylo, Sensulin oraz Zenomics.

Bio–wspomagana trzustka do leczenia insulinooporności

Kolejnym ciekawym kierunkiem jest rozwiązanie polegające na dostarczaniu trzustce nowych komórek zdolnych do produkcji insuliny. Do tej pory obiecujące wyniki przyniosło testowanie 3 rodzajów komórek: komórek macierzystych, dojrzałych komórek ludzkich i komórek beta (komórek trzustki produkujących insulinę) pochodzących od świń.

Zaawansowane badania w tym zakresie prowadzi firma Viacyte – obecne rozwiązanie jest w fazie I badań klinicznych.

Immunoterapia jako antidotum dla cukrzycy typu 1

Innym kierunkiem jest immunoterapia. Podobnie jak w przypadku innych chorób autoimmunologicznych mogłaby zapobiegać występowaniu cukrzycy typu 1. Polegałoby to na opóźnianiu lub uniemożliwianiu samozniszczenia komórek trzustki. Taka terapia byłaby szczególnie pomocna wszystkim osobom z genetyczną predyspozycją do tej choroby.

Mikrobiota jelitowa – ochrona przeciwko cukrzycy typu 2

Ostatnie badania wykazują też związek między mikrobiotą jelitową a cukrzycą typu 2. Okazuje się, że brak pewnej kombinacji bakterii, do dziś nieznanej, może istotnie przyczyniać się do rozwoju otyłości, czego konsekwencją może być właśnie cukrzyca typu 2.

Potencjalny przeszczep mikrobioty jelitowej od zdrowego dawcy, który jest możliwy z klinicznego punktu widzenia, mógłby być antidotum na cukrzycę typu 2. Przewiduje się, że taka interwencja mogłaby przyczynić się do znacznej utraty wagi u pacjenta z przeszczepioną zdrową mikrobiotą, oraz do lepszej regulacji poziomu cukru we krwi.

Jak widać trendy w diabetologii eksplorują różne kierunki – zarówno leczenia jak i zapobiegania cukrzycy. Być może w niedługim czasie okaże się, że choroba ta stanie się uleczalna i znacznie mniej uciążliwa w codziennym życiu. Tego życzymy wszystkim diabetykom przy okazji Światowego Dnia Walki z Cukrzycą.

Źródło: https://www.alcimed.com/en/alcim-articles/5-trends-that-could-revolutionize-diabetes-management/