Rodzice często zastanawiają się, kiedy warto odbyć pierwszą wizytę u logopedy: czy po zauważeniu wad wymowy czy może wcześniej? Warto wiedzieć, co może świadczyć o konieczności terapii logopedycznej. I na co zwrócić uwagę nie tylko w temacie samej mowy, ale też w zakresie innych funkcji aparatu artykulacyjnego. A kiedy pojawią się budzące wątpliwości kwestie, dobrze jest być w pełni przygotowanym do pierwszej wizyty u logopedy. Ważne jest aby odbyła się ona z jak największą korzyścią dla małego pacjenta.

Pierwsza wizyta u logopedy

Warto udać się do logopedy jak najwcześniej (choćby po to, aby poznać metody wspomagania rozwoju mowy i ocenić, czy dziecko rozwija się odpowiednio do wieku). Nie należy czekać na pierwsze nieprawidłowości w zakresie wymowy poszczególnych głosek, chociaż to właśnie niepoprawna artykulacja najczęściej skłania rodziców po podjęcia stałej terapii logopedycznej (wymowa z językiem między zębami – tzw. interdentalna, zastępowanie głosek innymi, zniekształcanie głosek).

Jednak problemy, z którymi należy zwrócić się do logopedy dotyczą nie tylko wymowy, kwestie, które powinny zostać skonsultowane w gabinecie logopedycznym to także:

• brak mowy lub mowa nierozwinięta wystarczająco względem wieku (dziecko dwuletnie, które nie mówi lub wypowiada kilka słów, wymaga interwencji logopedycznej, z czego na szczęście zdaje sobie sprawę coraz większe grono rodziców);
• trudności ze ssaniem piersi, jedzeniem (gryzieniem, żuciem, połykaniem) i piciem;
• nadmierne ślinienie się;
• ssanie lub gryzienie warg, policzków, paluszków;
• nieprawidłowy tor oddechowy (oddychanie przez usta, spanie z otwartą buzią), stale opuszczona żuchwa, częste infekcje kataralne, chrapanie;
• mowa z zabarwieniem nosowym;
• mowa niezrozumiała dla osób spoza najbliższego otoczenia;
• jąkanie się, mowa niepłynna;
• brak mowy w określonych sytuacjach i miejscach;
• regres mowy (dziecko mówiło dane słowa, zwroty i nagle przestało);
• zaburzenia słuchu;
• brak rozumienia poleceń;
• brak gestu wskazywania palcem przedmiotów z najbliższego otoczenia;
• stały lęk przed nawiązywaniem kontaktu i komunikowaniem się.

Każdy z wyżej wymienionych problemów świadczy o konieczności podjęcia terapii logopedycznej, a wcześniej odbycia pierwszej wizyty u logopedy, na której specjalista zdiagnozuje problem i określi plan terapii.

Jak przygotować dziecko do pierwszej wizyty u logopedy

Przed pierwszą wizytą u logopedy warto powiedzieć dziecku, co będzie się działo w gabinecie. Jak to najprościej wytłumaczyć? W gabinecie odbędzie się badanie buzi i mowy w formie dobrej zabawy, więc warto zabrać ze sobą dobry humor.

Logopeda postara się zrobić wszystko, by dziecko nie odczuło stresu i polubiło logopedyczne spotkania.

Pierwsza wizyta dziecka u logopedy – jak powinni przygotować się rodzice

Pozostaje jeszcze kwestia przygotowania się do wizyty rodziców małego pacjenta, tutaj wymienię kilka najistotniejszych informacji, które warto przekazać logopedzie.

Trzeba przypomnieć sobie dotychczasowy przebieg rozwoju dziecka:

• w którym miesiącu życia dziecko zaczęło głużyć, gaworzyć, mówić pierwsze słowa,
• kiedy samodzielnie zaczęło siadać, raczkować, chodzić.

Jeśli dziecko miało lub ma problemy z napięciem mięśniowym (wzmożone, obniżone, nierównomierne) również należy powiedzieć o tym podczas wizyty. Oprócz przebiegu rozwoju ruchowego i rozwoju mowy istotny jest również w wywiadzie przebieg ciąży i porodu, stan noworodka, okres okołoporodowy (rodzaj karmienia, ewentualne zauważone trudności czy powikłania) i niemowlęcy. Logopeda zapyta także o wyniki badań słuchu i wzroku (jeśli były wykonywane), przebyte choroby oraz stałą opiekę innych specjalistów.

Wczesne wykrycie nieprawidłowości i podjęcie regularnej terapii logopedycznej wspomoże rozwój dziecka, dla którego największym wrogiem jest utarty pogląd, że dziecko ma jeszcze czas i samo wyrośnie z wielu problemów logopedycznych.

mgr Anna Bylinka

logopeda w Centrum Medycznym CMP Wola II